Zaterdag 14 januari gaan we vroeg op pad met auto en  aanhanger vol met hulpgoederen naar Bosnië.
De voorbereidingen zijn in volle gang. De aanhanger is geladen en staat startklaar. De auto wordt nog nagekeken en sneeuwkettingen niet vergeten! Paspoort, rijbewijs, groene kaarten en de douanepapieren… Klaar voor vertrek.

Zaterdag 14 januari
In het donker en bij sneeuwval is rijden een uitdaging

Op advies van Jan Mathijssen, ervaren beroepschauffeur, via Venlo Nederland uit gereden. En Jan…je had gelijk. Geen files of ander oponthoud. Dan merk je als je van chauffeur wisselt en zonder pauzes doorrijdt, je ‘s-avonds bij de Oostenrijkse grens kan komen. Zelfs met een gemiddelde snelheid van 80 km/uur. In Oostenrijk werd het weer slecht en zijn we bij Ried van de snelweg afgegaan.

---

Zondag 15 januari
Zuinig rijden!? Ja, dat leer je wel als je in een Oostenrijkse tunnel er achter komt dat je brandstoftank nagenoeg leeg is. Oeps…dat is lastig. Snelheid omlaag, airco uit, stoelverwarming uit en bidden dat hij blijft lopen. Je realiseert je dan pas wat voor een ravage je kan veroorzaken als je in een tunnel stil komt te staan. We zijn nog nooit zo blij geweest toen we het geel/oranje van Shell zagen:) We konden 93,9 liter tanken op een tankinhoud van… 95 liter. Verder liep de dag prima. We hebben op twee uur rijden van de Bosnische grens overnacht. Het was niet verantwoord om in de dichte mist verder te rijden.

---

Maandag 16 januari

Soms gaan dingen heel erg goed en soms een beetje minder. Waar we twee jaar geleden 3 dagen aan de Bosnische grens hebben gestaan, waar we nu met 3 uur weer op pad. Natuurlijk weer gedoe over lootjes en papieren maar rond 12.oo uur was het eerste gedeelte van de douanepapieren geregeld. Het tweede gedeelte houdt in, dat ín de plaats waar je de goederen gaat verdelen, de inklaring plaats moet vinden. Door het slechte maar ook weer mooi weer, waren we net iets te laat (we moesten ook nog even tanken:) ) en moet de aanhanger op de douaneopslag blijven overnachten. Voor ons geen probleem. We gaan het morgen verdere regelen. Intussen hebben we met Rasim gesproken en het programma voor deze week ingevuld.

---

Dinsdag 17 januari
Een bijzondere dag. Ja…dat mag je wel zeggen. We zijn naar Srebrenica gegaan en hebben het ziekenhuis bezocht. Wat bleek…de tandartsstoel is weg!?…, want de gehele 2e verdieping wordt drastisch gerenoveerd. Wanden worden verplaatst, leidingen vernieuwd, tegels en vloeren vervangen, kortom het is geweldig wat daar gebeurd. De tandartsstoel, die uitstekend gefunctioneerd heeft, stond keurig onder het plastic opgeslagen. In het laboratorium troffen we een super blije laborant aan:) Die nogmaals benadrukte dankbaar te zijn voor het vele werk wat onze mensen daar in september gedaan hebben.

In Bratunac troffen we een schrijnende situatie aan. Een weduwe met drie kinderen, een kachel die niet functioneert met de jassen aan in de kamer. Gelukkig hadden we wat winterkleding bij ons.

Erg leuk was ons bezoek aan het 4 generatie gezin waar Wijnand en Hans vorig jaar een tillift hebben geplaatst. Het apparaat werkt buitengewoon en ze zijn er erg blij mee. Ook daar hebben we kleding en andere hulpgoederen achter gelaten.
De volgende twee gezinnen maakte dat onze dag heftig eindigde. Twee koude, vochtige, ziekmakende woningen waar ouders en kinderen proberen de winter door te komen. Hier moet eigenlijk alles gebeuren. Maar we zullen moeten roeien met de riemen die we hebben.

Binnenkort op onze site meer specifieke informatie over deze gezinnen die we in juni willen gaan helpen tijdens onze hulptransport.
Ga je mee om deze mensen te helpen?

---

Woensdag 18 januari
Vandaag zijn we met Lejla en haar man Sedan op pad geweest. We hebben hoog in de bergen een aantal gezinnen bezocht. Daar is zoveel armoe en zoveel te doen dat je er eigenlijk een hele reis op kunt plannen…

Het eerste gezin is een vrouw met 3 zonen waarvan de oudste ziek is. Zij wonen in een bosrijk gebied wat vol ligt met mijnen. Haar man was houthakker en is door een mijnongeluk om het leven gekomen. In huis is het een drama. Het is er koud, vochtig en eigenlijk ziet het er troosteloos uit. Er is geen geld voor verbeteringen. De weduwe probeert zomers wat geld te genereren door in de bossen, ja..de bossen waar haar man is verongelukt, vruchten te plukken. Het risico moet ze op de koop toenemen.

In het andere gezin was de situatie vergelijkbaar maar problematischer. Waar in het eerste gezin nog een kachel stond, was deze bij hun stuk. Dus binnen vroor het net zo hard als buiten. Ondanks het feit dat we daar straks een leefbare woonruimte willen maken, vonden we dat er direct aan het kachelprobleem iets gedaan moest worden. We gaan morgen een nieuwe kachel kopen en een pallet met hout.
Daarna deden we de jassen uit en reden we heerlijk in onze auto met stoelverwarming naar beneden…
De afspraak met het ziekenhuis in Tuzla ging plotseling niet door omdat in het grootste deel van Tuzla de stadsverwarming was uitgevallen. Daardoor hebben we een mooi gesprek gehad met mw. dr. Branka van een bijzondere stichting “Snaga Zene”. Een organisatie die zich inzet voor honderden vrouwen en kinderen die slachtoffer zijn van de burgeroorlog. Later meer info.

---

Donderdag 19 januari
Hoe ziekenhuizen in Bosnië functioneren.
Daar kun je een boek over schrijven. De kennis van medische zorg is op de meeste plaatsen ruim voldoende. Echter de inventaris en materialen in de met name de kleinere ziekenhuizen is erg slecht.
Een ander probleem is dat de leidinggevende mensen na een aantal jaren wisselen als de politiek dat wenst. U kunt zich voorstellen dat dit niet echt motiverend werkt. Een groot aantal mensen werken gewoon voor het geld en niet voor de zorg. Afgelopen jaar hebben we, met name naar het universitair ziekenhuis in Tuzla, een vrachtwagen vol met bedden en ander materialen verzonden. Wij zitten niet te wachten op een dankjewel maar vinden dat een terugkoppeling, zeker voor onze sponsoren, belangrijk is. Wij willen gewoon weten wat er met de spullen gebeurd! Met dit gevoel zijn we op bezoek gegaan bij dit ziekenhuis in Tuzla. Het werd een pittig gesprek. De directie herkende zich in onze kritiek en bood verontschuldigingen aan. Goed, wat gebeurd is, is gebeurd en willen vooruit kijken maar niet voordat wij de bedden en de beademingsapparatuur gezien hebben. Toen werden we toch weer blij. De beademingsapparatuur werd goed gebruikt.

Een deel van de bedden staan op een pas gerenoveerde kinderafdeling. De andere bedden en matrassen, onze nummers staan er nog op J, staan in een verwarmd magazijn onder het ziekenhuis. We gingen weg met een voldaan gevoel.

Daarna hebben we een bespreking gehad met de directeur van psychiatrisch centrum/ziekenhuis “Emmaus”. De directeur is een bijzonder mens die er voor gaat om andere mensen die in nood zitten te helpen. Door de slechte omstandigheden in Noord-Bosnië wil hij met zijn organisatie een soort “tafeltje dekje” opzetten. Hij wilt op korte termijn een eenvoudige keuken opzetten waar per dag ongeveer 200 maaltijden bereidt worden. Daarvoor zoekt hij een professioneel gasfornuis(minimaal 6 pitten) en geïsoleerde bakken om het eten tijdens het transport warm te houden. Mensen kijk eens om u heen en kom met ideeën.

Hierna zijn we naar Modrica gereden omdat een psychiatrisch ziekenhuis graag een gesprek met ons wilde hebben. Modrica ligt in het Noorden van Bosnië tegen de Kroatische grens. Het is een heel arm en onderontwikkeld gebied. We werden door de burgemeester in zijn “gemeentehuis” ontvangen. Een keurige man die de leefbaarheid in zijn gebied heel graag wilt verbeteren. Er is bijvoorbeeld een vrijwillige brandweer maar geen brandweerwagen. Er is een eerst hulp post zonder inventaris. Zo kunnen we nog wel even doorgaan. Leuk was te horen dat men onze stichting gevonden had naar aanleiding van het TV optreden van de groep in september 2016 in Srebrenica.

In het psychiatrisch ziekenhuis aangekomen, schrokken we. Wat we aantroffen waren mensonterende omstandigheden. In oude barakken en veel te kleine huizen wonen veel te veel mensen. De verzorging is goed bedoelt maar rampzalig slecht. In een kleine slaapkamer slapen 5 mensen op doorgezakte bedden. Het is koud en vochtig. De doordringende urinelucht maakt het nog onbehaaglijker. De verwarmingsradiatoren van al deze barakken en huizen worden gevoed door 4 ketels in een apart gebouw. Daar staat een man, dag en nacht, kolen te scheppen en probeert met kunst en vliegwerk de installatie aan de gang te houden. Toch zijn de directeur en zijn medewerkers gemotiveerd maar het in onbegrijpelijk dat ze daar de moed nog voor op kunnen brengen. We komen hier later nog op terug.

Als wij deze voorbereidingsreis mogen samenvatten dan hebben we ervaren hoe mensen in intense kou en vochtigheid vechten om te overleven. Met middelen die altijd te weinig zijn en wij in overvloed ter beschikking hebben. Een heel simpel iets is dat veel gezinnen water moeten halen in emmers en wij thuis de kraan maar open hoeven te zetten.
Hans Saris
Jolande Cornelissen