Normaal gesproken nemen we nooit een aanhanger mee tijdens de voorbereidingsreis. Dit jaar hebben we er toch voor gekozen om het te doen. We hebben in ons magazijn prachtige hulpgoederen staan en de nood is daar erg hoog.
Hans Lukassen heeft hiervoor zijn aanhanger ter beschikking gesteld. Onze dank hiervoor.

En dan begint het pas. Want het is niet zomaar even de aanhanger laden, aankoppelen en gaan…nee, zeker niet. De hulpgoederen moeten worden gewogen, genummerd en digitaal ingevoerd in een laadprogramma. Hieruit wordt de vrachtbrief gemaakt, gecommuniceerd met Bosnië, over en weer mailen, tekenen, stempelen enz. Uiteindelijk is de vrachtbrief klaar en kunnen we naar de douane om daar de uitvoerpapieren te regelen.
Dit alles is afgelopen week gedaan door onze enthousiaste vrijwilligers.
Op controle auto, aanhanger en persoonlijke papieren na, zijn we klaar voor vertrek. Dinsdag zullen we vroeg in de ochtend vertrekken en komen woensdag 29 april weer terug.

_____________________________________________________________________________________
Dinsdag 21 april:
Beste belangstellenden,
Vanmorgen rond half 6 hadden we de koffie op en hebben afscheid genomen van onze partners. De aanhangwagen is bomvol geladen met hulpgoederen voor een kindertehuis en wij hebben een vol programma met afspraken.
Eigenlijk was de reis een beetje saai. Er gebeurde nagenoeg niets bijzonders, reden waarom we rond 18.30 uur de Oostenrijkse grens passeerden. Na een uurtje doorduwen, zijn we in Waldzell bij Ried beland.
Wij hebben onderweg verschillende malen contact met Rasim gehad die de lange lijst met afspraken voor ons aan het maken is. Ook Lejla, PR medewerkster van stichting ‘Emmaus’, kwam met de “prettige mededeling” dat we niet, zoals gewoonlijk bij Orasje de grens overgaan maar bij Gradiska. Nooit van gehoord maar we zoeken het morgen wel op.
Nu lekker slapen en tot morgen!
_____________________________________________________________________________________
Woensdag 22 april:
Op tijd opgestaan en na de “frühstück” bagage inpakken, motorolie controleren en rijden. We hebben een lange dag voor de boeg en nemen ons voor om de stops kort te houden en door regelmatig van stuur te wisselen flink op te schieten. Hoewel Slovenië en Kroatië bij de EU zitten, zijn open grenzen nog een lange weg te gaan. Paspoort controle en…”heeft u nog iets aan te geven? Ja, een aanhangwagen met hulpgoederen :) “… hebben wij ook mee mogen maken. Het consequente strak rijden en wisselen van bestuurder maakte dat wij rond 18.00 uur bij de Bosnische grens aankwamen. Helaas, Gradiska is een kleine grensovergang. De mensen die voor ons de papieren moeten klaarmaken, zijn naar huis toe. Er rest ons dus niets anders dan te keren en slaapgelegenheid op te zoeken.

Het valt ons op dat deze grensstreek van zuid-Kroatië nog beschadigd is van de burgeroorlog. Veel huizen zijn kapot of zitten vol kogelgaten. Je merkt dat internationale hulp hier snel voorbij is gegaan.
In een klein dorp aangekomen hebben we een hotel gevonden. Tijdens een wandeling door het dorp zien we verschillende monumenten die herinneren aan de oorlog.
We hebben onze contactpersoon Lejla gesproken en we hopen elkaar morgenvroeg bij de grens te ontmoeten. We zijn heel benieuwd of de afwikkeling van de papieren sneller gaat dan in Orasje waar we altijd inklaren.
Morgen meer.
_____________________________________________________________________________________
Donderdag 23 april:
Hoera, we weten weer waarom het zo belangrijk is om veel aandacht te schenken aan goede en complete laadlijsten.
We hebben weer mee mogen maken dat expeditiekantoren, douanes en alles wat er nog verder mee te maken heeft, bij een Bosnië-reis hoort. Wij stonden rond half 9 keurig aan de Kroatische kant waar we tot ons “genoegen” mochten aansluiten achter een colonne van pakweg twintig vrachtwagens. Dat betekende dat we rond 10.30 uur Kroatië uit waren. Dat viel nog mee want bijkomend probleem was dat ons uitvoerdocument niet matcht met de computers van de douane. Dus auto uit de rij, boze vrachtwagenchauffeurs en Jolande met een welwillende ambtenaar op pad gestuurd voor het juiste document. Daarna doorgereden daar de Bosnische douane die ons na een controle doorstuurde naar het terminal. Een terminal is een extern douane terrein. Links, rechts, 2x links, rechts en dan op z’n Bosnisch…dus we kwamen nooit op dat terrein. Dan is het wel heel erg leuk als je een politieauto laat stoppen, een dame de weg laat vragen waarbij diezelfde politie voorop rijdend ons de stad doorloodst. Ter plaatse de invoerpapieren gemaakt, loodjes op de aanhangwagen en tegen 14.00 uur reden we weer richting Doboj. Het voordeel van een grensovergang die dichterbij ligt was daarmee ook snel verdwenen want Doboj was twee uur rijden. Daar ter plaatse wederom de douane opgezocht en anderhalf uur later was alles ingeklaard.

Onlangs is door onze magazijnvrijwilligers een grote vrachtwagen van Jumbo-trailers geladen met hulpgoederen voor Bosnië. De eigenaar van Jumbo-trailers vertelde toen dat hij in Bosnië ook een bedrijf had. Dat neem je dan voor waarheid aan. Wie schetst onze verbazing dat achter het terminal een immens grote fabriek staat van…jawel…Jumbo-trailers Holland.
In Klokotnica stond al geruime tijd de plaatselijke tandarts en zijn collega’s op ons te wachten. Er is daar dringend behoefte aan een tweede tandartsstoel met een complete inventaris. Dat willen we gaan invullen omdat we onlangs in België een complete tandartsinventaris aangeboden hebben gekregen. De daarvoor bestemde ruimte ziet er keurig netjes uit en de medewerkers zijn super gemotiveerd.
Daarna hebben we een lang maar positief gesprek gehad met de directeur van stichting Emmaus “Duje”. We hebben een korte presentatie gegeven van ons nieuwe software programma. Men was onder de indruk van het gemak die dit programma biedt. (Gerrit bedankt!). Men overweegt om dit unieke programma in de toekomst te gaan gebruiken in hun organisatie. Verder is de intentie uitgesproken om meer met elkaar te gaan samenwerken. In medio mei komen ze naar Nederland en willen ook onze organisatie bezoeken.

De aanhanger hebben we daar in Emmaus achter gelaten en wij zijn doorgereden naar Lukavac in het welbekende Hayat hotel.
_____________________________________________________________________________________
Vrijdag 24 april:
“Osmjeh Nade, Glimlach van Hoop”
Vanochtend richting Kalesija gereden waarbij we Rasim voor het eerst ontmoet hebben. Ondanks het feit dat je regelmatig skype contact hebt gehad met elkaar, was het een warme ontmoeting.
We hebben met de directeur van het ziekenhuis, waar onze tandartsinventaris staat, gesproken. Omdat de tandartsstoel, die er al langer stond, kapot is, worden alle patiënten boven in “onze” tandartspraktijk geholpen.

Daarna hadden we een afspraak met de burgemeester van Kalesija en hebben daar een aanzet kunnen geven tot mogelijk iets moois. Wij vinden het namelijk belangrijk dat er, met enige regelmaat, preventieve tandzorg aan kinderen wordt gegeven. Dat kost geld. Mede omdat wij als stichting actief zijn geweest bij het onder brengen van gezinnen die door de watersnood getroffen zijn, wordt er binnen drie weken bij de gemeenteraad een voorstel ingediend om geld hiervoor vrij te maken. In een klein beetje hoera stemming verlieten wij het gemeentehuis waarbij wij ons realiseren dat we in Bosnië zijn… Om e.e.a. kracht bij te zetten, maken we volgende week een werkverslag van dit gesprek en mailen hem het door.

Op een onlangs in Nederland gehouden “Bosnische cultuurdag” waarbij wij een familie uit Kalesija gesproken hebben, kwamen we bij een stichting die ernstig gehandicapte kinderen dagopvang biedt. Hele bijzondere mensen met het hart op de juiste plaats die zich belangeloos beschikbaar stellen. Uiteraard gebrek aan alles maar naar ons gevoel een fijn project om energie in te steken.
Daarna op weg naar het ziekenhuis in Bratunac. Men was blij en tevreden over de spullen die men in december 2014 ontvangen hadden. Maar het blijft een klein drama in dat ziekenhuis. Er is een chronisch gebrek aan verbandmateriaal, uniformen, linnengoed, schoonmaakmiddelen enz. Kortom een instelling die we moeten blijven ondersteunen.
Het volgende ziekenhuis wat we bezocht hebben, staat in Srebrenica. Goed gesprek gehad met een jonge arts die uitstekend Engels en Duits sprak. De grootste problemen daar zijn van financiële aard, iets wat wij niet op kunnen lossen. Wat we wel kunnen doen, is op zoek gaan naar een ECG apparaat, echo-apparaat, laboratorium materiaal, verbandmiddelen, gynaecologische stoel enz.

Na zo’n dag valt de avond eerder dan verwacht en zitten moe maar voldaan dit verslag te maken.
_____________________________________________________________________________________
zaterdag 25 april:
De reden waarom we met 4×4 naar Bosnië gaan, is vandaag weerom bewezen :) Rasim had hoog boven in de bergen, waar je alleen maar komt als je bereidt bent een fantastische offroad-weg te nemen, een gezin gevonden wat eigenlijk niet zo heel veel nodig heeft maar die we wel gaan helpen! De weg daarheen is zó geweldig, het uitzicht fenomenaal, de haarspeldbochten vreselijk krap dat we dit de 4×4 rijders niet willen onthouden.

Echter bij een ander gezin was het droevig. Een moeder met zeven kinderen wiens man onlangs overleden is, moet rond zien te komen van 70 euro kinderbijslag per maand. In het huis is het trieste boel. Geen verf op de muur, oude meubels, kortom armoe. Deze mensen gaan we helpen. Leuk was dat Jolande de moeder blij kon maken met een door ons meegenomen mooi jurk.

Het was geweldig om te zien hoe we de kinderen blij konden maken met een eenvoudige bellenblaas.

Ook in het stadje Zvornik aan de Servische grens is het lastig overleven. We hebben twee families bezocht waarvan één gezin in een krot woont. Er is daar onlangs met gebruikte materialen het dak gerepareerd. Maar door gebrek aan geld om goede materialen te kopen is het een natte en lekkende boel in huis. Omdat de mensen echt wel willen maar niet kunnen, hebben wij toegezegd de noodzakelijke materialen te financieren en waarbij zij zelf daarmee het dak in orde moeten maken. Pas als ze dat voor elkaar krijgen, willen wij een douchecabine monteren en andere zaken opknappen. We hebben de moeder in ieder geval héél blij kunnen maken met de jas van tante Koos.

Naar wat telefonisch heen en weer gebel zijn we naar Srebrenica teruggereden en hebben de directeur van het ziekenhuis gesproken. Wij vonden ná het bezoek van gisteren, dat het gebouw in matige tot slechte staat verkeerd. Na uitgebreid overleg hebben we toegezegd om daar in september verandering in te brengen. Wij willen in drie behandelruimtes de buitenkozijnen en de binnendeuren vervangen. Tevens het achterstallige schilderwerk aanpakken. Een ziekenhuis opknappen is voor ons nieuw maar we gaan ervoor.
Tot morgen.
_____________________________________________________________________________________
zondag 26 april:
“Wat wonen er toch mooie mensen op de wereld”,
dachten wij toen wij naar onze tweede afspraak van deze dag reden.
Onze eerste afspraak hadden we om 11.00 uur met dr. Branka Antic, directeur van Snaga Zene en Prof. Dr. Sead Ahmetagic, directeur van het universitair ziekenhuis in Tuzla. Omdat wij vanuit Srebrenica vertrokken, hadden we alle tijd nodig maar… dat is een kwestie van vroeg opstaan. Snaga Zene is een bijzondere organisatie die met name hulp biedt aan de getraumatiseerde oorlogsslachtoffers, het meeste vrouwen. Dr. Branka zet zich daar al 20 jaar voor in en voelt zich daar sociaal erg bij betrokken. Beiden hebben tijdens de oorlog in dit ziekenhuis gewerkt. Tijdens een aanval op Tuzla was het granaatvuur op het ziekenhuis zó erg dat ze eigenlijk moesten evacueren maar het niet gedaan hebben vanwege de patiënten waaronder veel kinderen. U zult begrijpen dat tijdens dit gesprek emotionele verhalen loskwamen.

Verhalen die mensen zo “mooi” maken. Omdat er in de Engelse taal gesproken werd, met veel medische woorden, hebben we veel plezier gehad van de cursus Engels die we voorafgaand aan deze reis gevolgd hebben. Pascalle, thank you! Tijdens onze rondleiding bleek dat er aan veel essentiële zaken een gebrek is. De intensive care die we zagen was geen intensive care maar een slaapzaal. Ondanks vele moeilijkheden brengt de prof. Sead Ahmetagic toch zaken in beweging. Men is een aantal ruimtes aan het renoveren waardoor men straks in staat is beter hulp te verlenen.
Onze volgende afspraak liep qua tijd natuurlijk uit de hand. Dan rij je wat vlotter, denkend dat in Bosnië alles kan maar dan toch oeps…politiecontrole! Stoppen!!! Een uiterst vriendelijke politieagent die vertelde uitsluitend Bosnisch te spreken, liet op z’n laser gun zien dat we 23 km te hard hadden gereden. Papieren en paspoorten inleveren en daarna een hoop gedoe. Rekende ons voor dat het tarief € 25,00 bedroeg wat op het politiebureau afgerekend moest worden. Jolande, die de agenten eigenlijk ook wel aardig vond, begon vriendelijk en spontaan Hollandse Elstar appels aan de heren uit te delen. Daarbij vertelde Hans vriendelijk maar toch dringend dat hij eigenlijk 20 euro wel genoeg vond. Daar gingen de heren mee akkoord mits dat er geen bonnetje uitgeschreven hoefde te worden! Wij zijn erg tégen corruptie en het omkopen van ambtenaren maar vonden dat iedereen, met deze oplossing, een beetje blij mocht zijn :) Daarna wensten de agenten ons, in uitstekend Engels, een goede reis.

Daarna, dus veel te laat, kwamen we op de volgende afspraak met Rasim en de directeur van stichting Emmaus “Duje”. Als je, wat wij willen, meer medische apparatuur wilt invoeren, worden de regels bij de grens heel ingewikkeld. Ook de manier van hulpverlenen zoals onze stichting doet, is voor hun vrij ongebruikelijk. Dat betekent, als je samen wilt werken, je moet zoeken naar “win win” situaties waarbij goed communiceren een voorwaarde is. Dat was de insteek van ons gesprek waar wij ons goed op voorbereid hadden. Daardoor konden we, in dit zakelijke gesprek, snel en duidelijke afspraken met elkaar maken.

Nadat we van Rasim afscheid hadden genomen zijn we doorgereden naar stichting Emmaus “Duje” waar we de aanhangwagen aangekoppeld hebben. Ook hebben we foto’s en films gemaakt van een grote vriescel die buiten gebruik was omdat de deurrubbers en de deuren niet functioneerden. Hoewel koeltechnische zaken voor ons geheel vreemd zijn, gaan we ons er toch in verdiepen om te proberen voor deze fantastische stichting een oplossing te bieden. Toen werd het langzaam avond en zijn we voorzichtig aan de terugreis begonnen.
_____________________________________________________________________________________
maandag 27 april, Koningsdag:
Wij hebben er eigenlijk geen benul van wat zich in Nederland en de wereld eromheen afspeelt. Wij begrijpen dat het Koningsdag is, de meeste een vrije dag hebben en mensen vrolijk zijn. Als wij terug rijden door Kroatië en Slovenië zijn we tevreden maar niet vrolijk. De indrukken die we afgelopen week opgedaan hebben, moeten een plaats krijgen. Daarom is het onderweg soms wat stil in onze auto.

We hebben voor morgen een dag gepland om de projecten uit te werken, een algemeen verslag te maken, een verslag richting 4WD Magazine te maken en de bijeenkomst met het magazijnbestuur voor volgende week voor te bereiden.
Verder liep de reis voorspoedig en hebben we twee hotels, waar we op de heenreis willen overnachten, bezocht en afspraken gemaakt.
We zitten nu in een hotel in Auerbach in Zuid-Duitsland en gaan morgen aan de slag.
_____________________________________________________________________________________
Dinsdag 28 april:
Hoera regen!
Dat komt goed uit. Want we hebben een berg administratie te verwerken. We zijn de enigste gasten in het hotel en hebben ruim bezit genomen van tafels en verlengsnoeren. Regelmatig komt de eigenaresse bezorgd vragen of dat wij koffie lusten. Nu we vanaf 9.00 uur gewerkt hebben, en het tegen zevenen begint te lopen, hebben we het gehad en stoppen er mee.

 

Morgenvroeg op tijd wegrijden zodat we morgenavond veilig thuis komen.
Wij willen jullie, belangstellenden, bedanken voor het lezen van onze verhalen.
Hans  Jolande